Grecja
Typowo panuje przekonanie, że sport i style walki narodziły się na Dalekim Wschodzie. Tymczasem niewiele osób rozumie, jak bardzo Europejczycy przyczynili się do rozwoju sportu i rzeczywistej walki wręcz. Jak sugerują badania archeologiczne, archiwalne i literackie, w Starej Grecji powstała forma walki bez broni zwana pankriatonem. W 648 roku p.n.e. podczas 33. Olimpiady została wprowadzona do Igrzysk Olimpijskich jako dyscyplina sportu. Pankriatoniści rozprawiali się na piaszczystym podłożu, dawniej zbieranym łopatami i gaszonym wodą. Rywale walczący nago mieli możliwość swobodnego uderzania w dowolną część ciała, mogli także posługiwać się rzutami i dźwigniami, a walka najczęściej toczyła się w parterze. Ograniczono samo wyłupywanie oczu palcami.
Zawodnik pankriatonu oprócz kopnięć musiał trenować metody boksu i fumblingu, które z uwagi na brak odpowiednich treningów rozciągających w tym czasie były wykorzystywane maksymalnie w okolicę brzucha. Uzupełnieniem treningu było bieganie i podnoszenie ciężarów. Jednym z najpopularniejszych pankriatonistów był Soratos, żyjący w latach 364–356 p.n.e. 3 razy wygrał parkiaton i zawody w zapasach.Czytać o Poznaj legendy Na stronie internetowej
Szczegółowy regulamin parkiatonu nie przetrwał do naszych czasów. Powodem tego był brak podstaw filozoficznych, jakie posiadają dalekowschodnie style walki, takie jak karate czy kung-fu.
Znacznie mniej brutalną dyscypliną sportów walki, która przetrwała do dziś, jest boks, przejęty przez Greków od Egipcjan. Pojawił się na 23. Olimpiadzie w 688 rpne. Zawody wygrał rywal Onomastus, który stworzył pierwszy główny regulamin olimpijskiego meczu bokserskiego, był on bardzo prosty. Nie było podziału na rundy, walka toczyła się do momentu, gdy rywale nie byli w stanie kontynuować walki lub na znak rezygnacji uniósł swój idealny palec wskazujący. W starym boksie uderzenia mogły być po prostu zadawane w głowę i ramiona oraz zakrywające je dłonie. Uderzenia w różne inne części ciała groziły niekompetencją. W przypadku gdyby po kilku godzinach walki wynik pojedynku pozostawał niepewny, losowo wybrany bokser miał prawo zadać jedno uderzenie w głowę niebroniącego się pretendenta.
Starożytni Grecy wprowadzili do boksu ochraniacze na głowę ze skóry naturalnej zwane amhotis oraz skórzane ochraniacze na zęby. Dodatkowo wykonano worki treningowe ze skóry naturalnej wypełnione piaskiem i figami oraz pokrowce na odzież ręczną zwane caestus.
Fumbling, który Grecy przejęli także od Egipcjan, pojawił się na igrzyskach olimpijskich w 709 roku p.n.e. Jednak Hellenowie kojarzyli powstanie tej techniki z mitycznym Tezeuszem. Herkules, fałszywy syn boga Zeusa, został dodatkowo uznany za niezdarnego mistrza.
Na podstawie badań naukowych historycy ustalili dodatkowo imię prawdziwego mistrza w zapasach, którym był niejaki Kroton z Milo żyjący w VI wieku p.n.e. Stroje zapaśnicze toczono na nogach, a zwycięzcą był ten, który trzykrotnie powalił pretendenta na ziemię.
Greccy bokserzy, zapaśnicy czy parkiaton byli znani ze swojej niezwykłej wytrzymałości. Podobno specyficzny bokser Glaukos, dzieciak rolnika, potrafił gołą pięścią wepchnąć lemiesz, który w rzeczywistości spadł z pługa, z powrotem na miejsce. Inny mistrz boksu i pankriatonu Poldamos, podobnie jak Matsutatsu Oyama, eliminował lwy i byki gołymi rękami.
Sporty walki opracowane przez Greków wywarły fantastyczny wpływ na dzisiejsze sztuki walki ju-jitsu i kyokushin. Wiele aspektów boksu zostało przeniesionych bezpośrednio do japońskich sztuk walki. Rozwijający się obecnie na całym świecie zawodnicy „vale tudo” (portugalski „wszystko się zgadza”) opisują zwyczaj starego greckiego parkiatonu. Na ulicach współczesnych miast można znaleźć wiele klubów sztuk walki zwanych Sparta, Hades lub Hercules.
Stary Rzym
W 146 rpne Rzymianie przekształcili Grecję, nad którą faktycznie dominowali, w dzielnicę zwaną Achają. Nowi przywódcy Półwyspu Bałkańskiego nie ograniczali Grekom w organizowaniu igrzysk olimpijskich, a co za tym idzie, tworzeniu zajęć sportowych. Sami lubili czerpać przyjemność z walk bokserów, zapaśników czy pankriatonistów, także podczas pijackich orgii. Niemniej jednak w starożytnym Rzymie największą popularność cieszyły się walki gladiatorów (szermierze) zastąpionych przez Etrusków1.
Początkowo pojedynki pomiędzy dwoma sługami uzbrojonymi w miecze i tarcze miały charakter bitew ofiarnych na cześć zmarłych na publicznych placach miast, a rynkiem docelowym byli zazwyczaj członkowie rodziny zmarłego. Z czasem jednak liczba widzów wzrosła, gdyż bitwy przyciągały wszystkich mieszkańców miasta. W związku z tym władze rzymskie postanowiły przenieść walki do koloseów (amfiteatrów)2 i chcąc zyskać popularność wśród ludu, finansować je i częściej organizować w czasie obchodów różnych świąt prawnych. W ten sposób kult duchowy przekształcił się w popularne święto ludowe, a zapotrzebowanie na gladiatorów stało się znacznie większe. Na polach Koloseum obok niewolników zaczęli pojawiać się jeńcy wojenni i przestępcy. Obok nich odrębną grupę tworzyły auktoria3. Różnili się od innych gladiatorów tym, że zawarli kontrakt na czas określony ze szkołą gladiatorów i otrzymywali wynagrodzenie za ryzykowanie życia.
Szkoły gladiatorów odkryto w górach lub nad morzem. Panowała tam nieludzka samokontrola. Za najdrobniejsze wykroczenia karano chłostaniem kijami lub ewentualnie przypalaniem lokówką. Metody takie miały na celu wyeliminowanie wszelkich ludzkich uczuć u absolwentów takich uczelni i zmianę ich w chłodne maszyny do zabijania. Trening fizyczny był równie bezlitosny. Każdego ranka gladiatorzy musieli pokonywać dystans kilku kilometrów z plecakiem wypełnionym kamieniami. Dodatkowo do codziennych zadań należało szkolenie w walce wręcz (pankriaton, boks, zapasy) oraz walka bronią wyczynową. Amatorzy nieprzyzwyczajeni do walki ćwiczyli uderzenia w słomiany manekin drewnianymi mieczami lub kijami. Dopiero po pewnym czasie zaczęto ćwiczyć z użyciem ostrej broni.
Niezbędną techniką treningową był sparing, czyli szkolenie gladiatorów pod czujnym okiem nauczycieli posługujących się drewnianymi narzędziami. Walka zazwyczaj trwała do momentu, w którym jeden z zawodników nie mógł już kontynuować walki z powodu licznych kontuzji. Ten rodzaj treningu spowodował, że wielu gladiatorów straciło siły psychiczne i popełniło samobójstwo. Ci, którzy przeżyli, wzięli udział w zawodach.
Przed każdym zawodnikiem gladiatorów, podobnie jak dzisiaj, przed każdymi zawodami bokserskimi, rozpoczynano masową kampanię marketingową promującą walki. Równie fascynujące było otwarcie igrzysk, które rozpoczynało się przemarszem rywali, którzy witali cesarza lub konsula słowami „bdquo;” bdquo; Ave Cesar (Consulus) morituri te salutant bdquo; (Gradobicie, Cezar lub Konsul, witają cię ci, którzy są najbardziej narażeni na śmierć). Następnie osoby, które miały bezpłatny wstęp na zawody, brały udział w prezentowanych walkach, walkach ludzi i zwierząt lub wyścigach rydwanów. Dopiero wtedy doszło do prawdziwych bitew z użyciem ostrej broni. W miarę rozwoju gier gladiatorów oprócz miecza zawodnicy używali włóczni, sieci i harpunów jako narzędzi.
Walki gladiatorów miały swoje własne wytyczne. Przykładowo rywal, który przez całą walkę z wycieńczenia lub na skutek kontuzji upadł na piaski koloseum i został pokonany, był skazany na łaskę jednostek i najważniejszego urzędnika obserwującego zawodników. Jeśli widzowie podniosą kciuk w górę, pokonany może przeżyć, jeśli kciuk w dół, zwycięzca wykończy swojego pretendenta.
Po turnieju organizatorzy wydarzenia nagrodzili zwycięzców gałązką oliwną lub wieńcem laurowym oraz premią pieniężną. Dla niewolnika stanowiło to 1/5 kosztu jego nabycia, a dla auctoria 1/2 ustalonej prowizji. Dzięki temu doskonały gladiator mógł do czasu odzyskania wolności lub zakończenia kontraktu zgromadzić ogromną ilość pieniędzy i otworzyć instytucję gladiatorów, która generowała znaczne zyski. Byli gladiatorzy, jako trenerzy walki na miecze lub wręcz walki wręcz, byli również bardzo chętnie przyjmowani bezpośrednio do elitarnej gwardii cesarskiej zwanej pretorianami.
W I wieku n.e. w okręgu Judei narodziła się zupełnie nowa wiara, zwana przez Rzymian chrześcijaństwem, potępiająca ciężkie bitwy na śmierć i życie. Z czasem została uznana przez cesarza Konstantyna Wielkiego za religię państwową, co nieuchronnie doprowadziło do wydania przez niego w 326 roku n.e. rozkazu piętnującego gry wideo gladiatorów. Opinia publiczna stworzyła te ostre konkursy, aby je kontynuować. Dopiero tragiczne wydarzenie w roku 404 n.e. spowodowało ostateczny koniec igrzysk. Wtedy właśnie mnich z Azji Mniejszej, swoisty Telemakhos, wszedł do sektora przez całą konkurencję i poradził zawodnikom, aby przestali walczyć. Rozgniewana grupa natychmiast ukamienowała mnicha. Jego ofiara nie poszła na marne. Cesarz Honoriusz, przeniesiony z powodu nieszczęścia Telemachosa, zakazał towarzystwa igrzysk na całą nieskończoność, bez wyjątków. Już wcześniej, tj. w 393 r., wpływ kościoła, który był agresywny w kierunku kultu Zeusa rozpowszechnionego w sportowych grach wideo w Grecji, spowodował, że greckie igrzyska olimpijskie formalnie odbyły się dopiero w 1896 r.
Próba Saracena. Rowerzysta powinien uderzyć lancy drewnianą manekina zamontowanego na słupie, a następnie szybko uniknąć uderzenia. Jeśli mu się nie uda, kręcący się manekin z pewnością uderzy go pałką w głowę. Takie uderzenie z pewnością poinstruuje rycerza do szybkiego działania.
